Văn hóa Nhật Bản
Nhật Bản ăn tết âm hay dương? 3 Lý do người Nhật ăn tết dương thay cho tết âm
Tết Nhật Bản vào ngày nào? Người Nhật Bản ăn tết âm hay dương? Chắc hẳn là thắc mắc chung của rất nhiều người. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Jellyfish khám phá, trả lời cho câu hỏi trên cũng như tìm hiểu về đặc trưng ngày tết ở Nhật nhé!
1. Nhật Bản ăn tết âm hay tết dương? Tết Nhật Bản vào ngày nào?
Thực tế, hiện tại người Nhật ăn tết theo dương lịch nhưng họ vẫn giữ được những phong tục cổ truyền nên nhiều người thường hiểu lầm rằng người Nhật ăn tết âm.
Lịch sử ngày tết ở Nhật – Người Nhật Bản ăn tết âm hay dương
– Giống như hầu hết các quốc gia châu Á, người Nhật ngày xưa sử dụng lịch âm của Trung Hoa và ăn tết theo ngày âm lịch.
– Từ Năm 1844 đến ngày 31/12/1872 (năm Minh Trị thứ 5) người Nhật chuyển sang đón tết theo lịch Thiên Bảo (Tempo reki – 天保暦)
– Vào những năm 1870, Nhật Bản bước vào cuộc cải cách duy Tân Minh Trị. Lịch của Nhật Bản cũng dần được đổi theo lịch Phương Tây và tết ở Nhật được chuyển sang ngày 01/01 dương lịch (năm Minh Trị thứ 6).
Tết ở Nhật Bản diễn ra vào những ngày nào? – được nghỉ tết bao nhiêu ngày?
Ngày tết của Nhật chủ yếu sẽ diễn ra trong vòng 3 ngày đầu năm mới là ngày mùng 1, 2 và mùng 3 tháng 1. Tuy nhiên người Nhật cũng sẽ dành những ngày trước tết để dọn dẹp nhà cửa.
Ở Nhật Bản được nghỉ tết bao nhiêu ngày?
Ngày tết là kỳ nghỉ dài nhất trong năm của người Nhật, nhưng lại ngắn hơn hầu hết các quốc gia châu Á khác.
Thay vì nghỉ tết từ 7 – 10 ngày như Việt Nam, Trung Quốc, thì người Nhật chỉ được nghỉ tết trong 5 ngày, nếu có ngày trùng với cuối tuần sẽ được nghỉ thêm 1 ngày.
Người Nhật sẽ được nghỉ tết từ ngày 30/12 đến hết ngày 3/1 dương lịch và sẽ đi làm lại vào ngày 4/1, nếu ngày lễ trùng với chủ nhật sẽ được nghỉ bù sang thứ 2 tiếp theo.
>>> Tham khảo ngay: Từ vựng ngày tết tiếng Nhật
2. 3 Lý do người Nhật ăn tết dương thay cho tết âm – Nhật Bản ăn tết âm hay dương
Vậy bạn có thắc mắc lý do người Nhật ăn tết dương thay cho tết âm là gì không? Dưới đây là 3 lý do người Nhật ăn tết dương thay cho tết âm để bạn tham khảo:
2.1. Chính phủ Nhật Bản có quyền lựa chọn lịch quốc gia
Chính phủ Nhật Bản luôn độc quyền lựa chọn lịch quốc gia, đặc biệt vào thế kỷ thứ 19 dưới thời Thiên Hoàng Minh Trị. Thiên hoàng sẽ là người toàn quyền quyết định.
Trước đây, ở Nhật năm mới được tổ chức cho vị thần Toshigami-sama (vị thần mang lại may mắn vào đầu năm). Nhưng sau khi Thiên Hoàng ra quyết định đổi lịch không ai dám làm trái, ông cũng là người thay đổi vận mệnh đất nước nên lời nói càng có trọng lượng.
Sắc lệnh của Nhật Hoàng năm 1872 về việc thay đổi lịch ở Nhật Bản như sau:
“Lịch người dân Nhật Bản sử dụng suốt 1.200 năm qua là không có cơ sở thực tế, cản trở sự phát triển tri thức nhân loại, cần phải xoá bỏ và sẽ áp dụng lịch phương Tây từ nay cho đến mai sau”
2.2. Thoát khỏi ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa
Lý do chính khiến thiên hoàng Nhật Bản đổi từ lịch âm sang lịch dương là vì muốn thoát khỏi sự ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa và lý do sâu xa là để bảo vệ đất nước trước nhiều mối nguy lúc bấy giờ.
– Trung Quốc lúc bấy giờ đang trở thành “miếng bánh” cho các nước phương Tây, để tránh bị đô hộ, Nhật Bản tìm cách thoát ly khỏi văn hóa Trung Hoa và cố gắng vươn mình trở thành quốc gia hùng mạnh.
– Thiên Hoàng Minh Trị cho rằng, nếu muốn bắt kịp các nước phương Tây thì phải bắt kịp họ không chỉ về kinh tế mà còn về thời gian. Thêm vào đó, đứng trong hàng ngũ các quốc gia phát triển lúc bấy giờ, việc có các điều khoản, hiệp định là hiển nhiên và khớp nhau về mặt thời gian là điều cần thiết.
2.3. Tiết kiệm ngân sách, tăng sản lượng quốc gia
Việc thay đổi từ lịch âm sang lịch dương, ăn tết dương lịch thay vì tết dương lịch cũng giúp giảm bớt số ngày nghỉ, tăng giờ làm của người dân và tiết kiệm được tháng lương thứ 13 của công chức.
– Nhật Bản chuyển sang ăn tết dương lịch, số ngày nghỉ ngắn lại, thời gian làm việc dài hơn, giúp gia tăng sản lượng quốc gia một cách đáng kể.
– Chính phủ Nhật Bản cũng tiết kiệm được một khoản chi phí lớn vì không còn phải trả lương tháng thứ 13 cho công chức.
Xem thêm:
Phong cách sống của người nhật
3. Lịch ở Nhật Bản – Người Nhật còn sử dụng lịch âm không?
Kể từ sau sắc lệnh năm 1872, Nhật Bản đã bắt đầu sử dụng lịch dương cho đến thời điểm hiện tại. Âm lịch không còn được sử dụng phổ biến tuy vẫn xuất hiện trên một số ấn phẩm tranh ảnh, sách báo,…
Bên cạnh việc sử dụng lịch dương, người Nhật cũng vẫn áp dụng cách đếm năm riêng của mình. Cụ thể, các năm sẽ được đánh số theo niên hiệu và số năm Nhật Hoàng đương thời trị vì.
Ví dụ: Năm 2022, Nhật hoàng đương thời là Akihito, niên hiệu là Heisei, số năm trị vì là 29 thì người Nhật sẽ tính là: Năm Heisei 29.
4. Người Nhật đón tết như thế nào?
Dù người Nhật Bản ăn tết âm hay dương thì họ vẫn giữ được những nét đặc trưng trong văn hóa tết cổ truyền.
Chuẩn bị và trang hoàng nhà cửa
Cũng tương tự như phong tục của hầu hết các nước Á Đông, người Nhật vẫn giữ thói quen, sắm sửa, dọn dẹp và trang hoàng nhà cửa trước tết. Trong 3 ngày cuối năm họ sẽ đổ xô đến các trung tâm thương mại để mua sắm và chuẩn bị các món ăn cho ngày tết.
Người Nhật thường trang hoàng nhà cửa vào ngày 30, cũng là ngày nghỉ đầu tiên của kỳ nghỉ tết. (hoặc vào ngày 28, tránh ngày 29 vì phát âm tương tự với “hai lần đau).
– Trang trí cây tùng trước nhà: Họ tin rằng thần Toshigami-sama sẽ trú ẩn trong loài cây này.
– Trang trí các món đồ đan bằng lá màu trắng: Biểu trưng cho sự tinh khiết, không tì vết.
– Quả quýt: Với mong ước về sự thịnh vượng.
– Dây thừng bện bằng cỏ để cầu tài lộc
– Dải dây màu trắng để xua đuổi tà ma.
Các món ăn truyền thống trong ngày tết của người Nhật
Các món ăn truyền thống đặc trưng trong ngày tết của Nhật Bản vẫn được duy trì đến tận ngày nay. Các món ăn trên mâm cơm tết của Nhật thường sẽ là: trứng cá trích, hạt dẻ, khoai lang, tôm, lagu khoai sọ, cà rốt,….
Các món ăn này được làm đơn giản với ý nghĩa cầu mong những điều may mắn, tốt lành.
– Osechi ryori: Một set đồ ăn gồm nhiều món khác nhau, được đựng trong một chiếc hộp sơn mài nhiều tầng. Mỗi món ăn trong set đồ đều có ý nghĩa riêng và tượng trưng cho những điều tốt lành.
– Trứng cá trích (Kazunoko): Tượng trưng cho mùa màng bội thu và sự thịnh vượng.
– Rễ cây ngưu bang (Goubo): Tượng trưng cho sự phát đạt, năm mới an khang.
– Tôm: Tượng trưng cho sự trường thọ, sự đổi mới.
– Khoai sọ: Lời chúc sức khỏe, có thể đẩy lùi tà khí.
Đêm 30 tết ở Nhật Bản
Vào đêm 30 tết, người Nhật sẽ ăn tất niên và đón giao thừa cùng gia đình. Đúng khoảnh khắc giao thừa, các ngôi chùa sẽ điểm 108 hồi chuông. Người Nhật quan niệm rằng, tiếng chuông có thể xua đuổi 108 con quỷ.
Sau khi đón giao thừa, người chủ của gia đình sẽ đọc lời chúc năm mới và cả nhà sẽ cùng ăn bánh Tết và uống rượu.
3 ngày tết dương lịch ở Nhật Bản
Ngày đầu năm mới, việc đầu tiên người Nhật làm là đi lễ chùa cầu may. Mỗi năm có một hướng tốt và người Nhật thường chọn đi lễ chùa theo hướng đó.
Tiếp đó, trong 3 ngày tết người Nhật sẽ đi chúc tết người thân, đồng nghiệp và bạn bè. 3 ngày này được gọi là “3 ngày chúc tụng” ở Nhật
Mỗi gia đình thường sẽ để một cuốn sổ và bút trước cửa nhà, người chúc tết sẽ ghi địa chỉ vào cuốn sổ này với ý nghĩa đã đến thăm nhà.
Phong tục lì xì và thiệp mừng năm mới ở Nhật Bản
Ở Nhật Bản cũng có phong tục lì xì giống như ở Việt Nam. Lì xì thường được tặng cho trẻ con với ý nghĩa là lời chúc may mắn vui vẻ cả năm.
Ngoài ra, thì người Nhật còn có 1 phong tục độc đáo nữa là: Tặng thiệp chúc mừng năm mới. Thường thì những tấm thiệp này sẽ được người tặng tự viết và trang trí để gửi đến người thân, bạn bè.
Trên đây là những chia sẻ của Jellyfish, giải đáp thắc mắc “Nhật Bản ăn tết âm hay dương” và những thông tin về phong tục đón tết ở Nhật. Hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn!
Để biết thêm thông tin các khóa học tiếng Nhật và được tư vấn miễn phí, hãy điền đầy đủ thông tin của bạn vào mục dưới. Jellyfish sẽ liên hệ lại với bạn.